Wat is trauma?
Trauma is de fysieke, emotionele en psychologische reactie wanneer een persoon hoge niveaus van angst of stress ervaart, zonder de kans te hebben om te ontsnappen of te mobiliseren (weg te gaan).
Trauma is een stressreactie die in de tijd bevroren blijft in de persoon. Wanneer een gazelle in het wild wordt achtervolgd door een leeuw, ervaart het dier stress en angst. Het dier kan wegrennen, of het kan bevriezen als reactie op de dreigende aanval. Wanneer de dreiging echter verdwijnt, zal een gazelle vaak weglopen, of letterlijk schudden. Dit helpt het dier de stress van zich af te schudden.
Dieren in het wild zullen zelden traumasymptomen ervaren, omdat dieren automatisch door het gevaar heen mobiliseren.
De symptomen van posttraumatische stressstoornis (PTSS)
PTSS (Post-Traumatische Stress Stoornis) ontstaat wanneer een persoon een bedreiging ervaart met hoge niveaus van stress, maar niet in staat is om door de stressrespons te gaan, wat betekent dat ze bevroren zijn in de stressrespons en niet in staat zijn om te herkennen dat het gevaar nu is gestopt. PTSS kan worden herkend aan de volgende symptomen:
- Flashbacks (het trauma herbeleven alsof het nu gebeurt)
- Hoge niveaus van angst of stress
- De plaats vermijden waar het trauma zich heeft voorgedaan
- Emotionele gevoelloosheid / ontkoppeling van emoties
- Onverklaarbare fysieke problemen
- Negatieve zelfovertuigingen zoals ‘ik ben de schuldige’ of ‘ik ben waardeloos’
- Zich schamen
- Suïcidale gedachten of gedragingen
- Nachtmerries
- Overthinking
Het vermogen van een persoon om een trauma te ervaren, kan gebaseerd zijn op hoe hij in zijn vroege kinderjaren heeft geleerd zijn emoties te beheersen. Als een persoon als baby werd gekalmeerd en gerustgesteld toen hij bang was, leert dit kind dat, hoewel er slechte dingen gebeuren, hij het vermogen heeft om er doorheen te komen met de steun van zijn ouders/voogden.
Als het kind niet over een voldoende zorgende omgeving beschikt, leert het misschien niet hoe hij emoties moet reguleren en kan het moeilijker zijn om de emoties te overwinnen die optreden wanneer zich een bedreiging voordoet. Dit betekent niet dat als je een goed zorgende verzorger had, je aan PTSS zult ontsnappen, maar het maakt langdurige PTSS of complexe PTSS wel minder waarschijnlijk.
Omgaan met trauma
Een overlevende van een traumatische gebeurtenis (of reeks gebeurtenissen) kan zich wenden tot copingmechanismen om de PTSS-symptomen aan te pakken. Deze kunnen zelfbeschadiging, alcohol- of drugsgebruik en ander risicovol gedrag zijn. Deze worden gebruikt als een manier om emoties te reguleren die te moeilijk te verdragen zijn. Copingmechanismen kunnen een manier zijn om met trauma om te gaan maar kunnen dagelijks functioneren in de weg staan. Wanneer het trauma stilaan wordt verwerkt, nemen de copingmechanismen af . .
Hoe traumabegeleiding kan helpen
Het is belangrijk om te erkennen dat als je trauma of PTSS-symptomen ervaart, dit de manier is waarop je hersenen omgaan met wat er met je is gebeurd. Als je echter last krijgt van traumasymptomen, kan het nuttig zijn om naar een therapeut te gaan om jouw ervaring door te nemen.
Wat is traumabegeleiding?
Een goede traumatherapeut kan zorgen voor een geaarde aanwezigheid waar je kunt beginnen met het verkennen van jouw trauma terwijl je je veilig en beluisterd voelt. Een therapeut die is opgeleid in het werken met trauma’s zal in staat zijn om aardingstechnieken aan te bieden, en bewustmakingsoefeningen in het hier en nu, zodat je je veilig kunt gaan voelen.
Dit helpt je te leren hoe je van hyper-opwinding kunt afgeraken en helpt je om geaard te zijn in de hier-en-nu-ervaring.
Een therapeut kan een overlevende van een trauma helpen zijn middelen en vaardigheden te herkennen en hierop voort te bouwen. In therapie kan de overlevende van het trauma leren hoe hij emoties kan reguleren en zich veiliger kan voelen in het hier-en-nu. Werken met een traumatherapeut kan je helpen om traumasymptomen te begrijpen en met jouw ervaringen aan de slag te gaan.